όλη η ζωή μικροί ταξιδεμοί
κάθε βήμα.. κάθε βλέμμα
το βιβλίο που θα διαβάσεις
η μουσική που θα ακούσεις·

και η μνήμη
μνήμη μου.. ο μεγαλύτερος..
Ιω

"Και πώς ξέρετε αν, καθώς ταξιδεύω έτσι, δεν έχω πάρει από πίσω, στα σκοτεινά, τον ίδιο μου τον εαυτό;"
(Φερνάντο Πεσσόα -
« Το Βιβλίο της Ανησυχίας»)

Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

"Πόση ελευθερία δικαιούμαστε;"



"Πόση ελευθερία δικαιούμαστε;"

(απόσπασμα από κείμενο του Σαράντου Καργάκου 
2 Μαρτίου 1984 - Προβληματισμοί Β' τεύχος - εκδόσεις Gutenberg)

....
Αλλά και ο πολίτης δεν είναι δυνατό να λειτουργήσει
ως αληθινός πολίτης σε μια ελευθερία υπό όρους.
"Αληθής πολίτης είναι όποιος ζει με ελευθερίαν ή αποθνήσκει διά την ελευθερίαν",
έγραψε ο Ανώνυμος της "Ελληνικής Νομαρχίας".
Η ελευθερία είναι άναρχη.
Χωρίς όρια.
Αυτό δε σημαίνει την άρνηση κάθε μορφής και λογής νόμου.
Ας μην παρεξηγούμε τα πράγματα: οι νόμοι δεν είναι για τους ελεύθερους,
αλλά για τους ανελεύθερους. Γι'αυτούς που θέλουν να παραβιάσουν τις ελευθερίες
και να υπονομεύσουν τα δικαιώματα των ελεύθερων.
Οι πραγματικά ελεύθεροι δε χρειάζονται νόμους, γιατί νόμος είναι μέσα τους
η συνείδησή τους.
Τα ανελεύθερα καθεστώτα δε φοβούνται τους ανελεύθερους, τους πρόθυμους
 να μεταβαπτισθούν σε νομοταγείς· φοβούνται τους ελεύθερους.
Γι'αυτό συχνά οι νόμοι γίνονται μαστίγιο ή χειροπέδες για την ελευθερία.
Και τότε χρέος του πραγματικού πολίτη είναι ν'αντισταθεί στην ανελευθερία
του νόμου, έστω κι αν το τίμημα που θα πληρώσει είναι βαρύ.
Άλλωστε, όσο πιο βαρύ είναι το τίμημα, τόσο πιο μεγάλη είναι η λευτεριά 
που μπορεί να σηκώσει.
Όταν σ'έναν τόπο η ελευθερία διώκεται, τότε η θέση κάθε ελεύθερου πολίτη είναι στη φυλακή.
Αυτό βέβαια στοιχίζει πολύ.
Αλλ' ο αγώνας ο συνεχής για προσφορά, χορταίνει τη δίψα για ανεξαρτησία
και τη πείνα για ευτυχία.
Ο αγώνας για ελευθερία είναι αγώνας για αξιοπρέπεια.
Άλλοτε ο αγώνας αυτός είναι πολιτικός και μιλάει με τη βραχνή φωνή των ρομαντικών επαναστατών, περνάει τους δρόμους με την κοφτερή σιωπή της διαμαρτυρίας, 
μπαίνει στα σπίτια σαν παράνομη εφημερίδα ή σαν παράνομο μήνυμα ραδιοφώνου.
Άλλοτε ο αγώνας είναι καλλιτεχνικός, για την αποτίναξη κάθε δεσμευτικού ταμπού,
που θέλει την τέχνη θεραπαινίδα πρόσκαιρων σκοπιμοτήτων.
Ο καλλιτέχνης κι όταν ακόμη είναι στρατευμένος,
 πρώτα και πριν απ'όλα είναι
στρατευμένος στο κόμμα της αλήθειας. 
Πολιτική του καλλιτέχνη είναι το έργο του. Πάνω σ'αυτό πρέπει να είναι ανυποχώρητος.
Μερικές φορές πάλι ο αγώνας είναι πιο απλός, πιο βασανιστικός, όμως και πιο απελπισμένος.
Είναι ο αγώνας της νοικοκυράς ν'απελευθερωθεί από τα σύνορα της κουζίνας και τη σκόνη
του ξεσκονόπανου, η αγωνία της, οι φόβοι και οι καβγάδες.
Η ελευθερία της "λογικής", δηλαδή η ελευθερία της υποταγής, είναι αυτή που την κάνει
να παιδεύεται και ν'αλέθεται μέσα σ'αυτό το θαυμάσιο κλουβί, με το οποίο 
την έντυσε ο σύγχρονος πολιτισμός.
Το να ξεπεράσει κανείς τη φυσική του αδυναμία, το να σταθεί κάποια στιγμή αντιμέτωπος 
σε κάποια δυσκολία, αντιμέτωπος ακόμη και με τον ίδιο το θάνατο
και να γνωρίζει πως μπορεί να τον διαλέξει ή να τον αρνηθεί,
το ν'ακουστεί κάποτε και να καταφέρει να συγκινήσει,
το να κοιτάξει για λίγο με θάρρος την αλήθεια και να νικήσει το φόβο
ή την επιθυμία του, το να παλέψει όχι για τον εαυτό του μα για τους άλλους,
το ν'αγαπήσει αυτούς που τον μίσησαν, να κλάψει τέλος γι'αυτά
που δεν πρόλαβε να δει, να πει και να πράξει,
αυτό θα πει ελευθερία,
όχι στη μίζερη καθημερινή έκφρασή της,
αλλά στην απόλυτη, στην πιο ευγενική έκφρασή της.
"Η ανώτατη αρετή δεν είναι να'σαι ελεύθερος παρά
να μάχεσαι για ελευθερία", λέει στην "Ασκητική" ο Νίκος Καζαντζάκης.
Πολλοί είπαν άλλα.
Εμείς ένα θα τολμήσουμε να προσθέσουμε:
Το ν'αγνοήσει κανείς την ελευθερία, χωρίς να πεθάνει ψυχικά,
είναι αδύνατο.

Σαράντος Καργάκος - 2 Μαρτίου 1984



8 σχόλια:

  1. Καρντασίνα, ο καθένας την ελευθερία την εκλαμβάνει σαν δικαίωμα να κάνει ότι του καπνίσει εις βάρος των άλλων. Και δεν ξέρω αν είναι μόνο θέμα παιδείας αλλά κυρίως θέμα χαρακτήρα. Από τα πιο διαχρονικά βασανιστικά θέματα!

    Καλή εβδομάδα καλή μου! Καλή δύναμη και συνέχεια στο καθημερινό σου πρόγραμμα!

    Φιλάκια!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. πολλά φιλιά και σε σένα καλή μου..
      καλή εβδομάδα με δύναμη και ελπίδα!

      καλή συνέχεια

      Διαγραφή
  2. Κι αν ακάνθινο στεφάνι σου φορέσαν
    Την καρδιά σου να λυγίσουν δεν μπορέσαν
    Είχες κρύψει λίγες σπίθες μεσ' στη στάχτη
    Και τις έγνεθες τις νύχτες μ' ένα αδράχτι

    Τώρα υφαίνεις τη σημαία της ψυχής σου
    Κι ετοιμάζεις την κρυφή παρέλασή σου
    Κράτησέ την με καμάρι ν' ανεμίσει
    Μόνο πρόσεχε ο αγέρας μην τη σχίσει

    Δεσ' την έξυπνα, σφιχτά, μες στο μυαλό σου
    Κι ό, τι θέλεις και ποθείς θά' ναι δικό σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. πανέμορφο
      σ'ευχαριστώ για τα λόγια και το μοίρασμα.

      καλή δύναμη

      Διαγραφή
  3. Χρειαζόμαστε τόση ελευθερία, μέχρι του σημείου που να μην περνάμε στην ασυδοσία όμως, θα έλεγα... Πολύ ενδιαφέρον το απόσπασμα. Φιλιά πολλά Ιώ μου :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. τα όριά μας..ο σεβασμός μας..

      να'σαι καλά Πετρίνα μου,
      καληνύχτα!
      πολλά φιλιά

      Διαγραφή
  4. Το νου σου στο αδράχτι!Πόσες φορές γύρισε στ' αγέλαστο χέρι της Μάνας,σαν κομποσχοίνι, σαν προσευχή που γλυκαίνει το σώμα και σκορπάει της έννοιες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. η Μάνα ξέρει..
      το κομποσχοίνι γνωρίζει..
      η προσευχή προστατεύει..

      από αδράχτια του νου..

      ευχαριστώ για τη υπόδειξη
      καληνύχτα

      Διαγραφή